‘Bloemkoolcommentaar op de ondergang van het mensdom’. Harry Mulisch over de lessen uit 1961 voor een dreigende kernoorlog
door Anouk Zuurmond

In 1961 verscheen een curieus boekje van Harry Mulisch, getiteld Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf, tijdens de Jongste Dag. Bijbelteksten uit het boek van Johannes over het einde der tijden worden daarin gecombineerd met praktische aanwijzingen voor het Nederlandse volk over hoe te handelen wanneer deze voorspellingen werkelijkheid worden. Het bazuin…

Podcast aflevering 9: Leest spreekt – over politiek spelen
met Sara Polak en Bram Ieven

Het gebeurt niet elke dag dat letterkundige neerlandici een NWO-project toegekend krijgen. Eerder dit jaar voltrok dit halve mirakel zich, voor een project van Leidse en Amsterdamse collega’s dat zich afspeelt op het breukvlak van de literatuurwetenschap, politieke filosofie en mediastudies. Playing Politics: Media Platforms, Making Worlds  is een ambitieus en maatschappelijk uiterst relevant project over…

Podcast aflevering 5: Leest spreekt – over de studie van de vroege literaire Vlaamse Beweging
met Janneke Weijermars en Kevin Absillis

Niet elke dag wordt de auteur van een academisch artikel over literatuur uitgenodigd om het er in een radioprogramma over te hebben, maar begin dit jaar overkwam het Kevin Absillis toen hij op Platform Leest zijn reeks over Hendrik Conscience aan het publiceren was. Het zegt iets over de positie van Conscience in de Vlaamse samenleving, maar natuurlijk ook over het onderwerp van…

Podcast aflevering 3: Leest spreekt – over het klimaatvonnis tegen Royal Dutch Shell
met Keetie Sluyterman

Op 26 mei 2021 om 15u28 werd Nederlands nieuws plots wereldnieuws toen de rechter in Den Haag  het olie- en gasbedrijf Shell verplichtte de uitstoot van broeikasgassen voor 2030 met 45 procent terug te brengen ten opzichte van 2019. Geert Buelens spreekt met Keetie Sluyterman over dit bedrijf dat zo innig is verweven met de kapitalistische, koloniale en…

Het slechte geweten van Vlaanderen. Coda: Over splinters, balken en het oog van de gewetensbezwaarden
door Kevin Absillis | Feuilleton over het racisme van Hendrik Conscience (1812-1883)

Dit feuilleton begon bij de kwalijke reputatie waar Hendrik Conscience mee zit opgescheept. De oorzaak zocht ik in het ideologische misprijzen van de literaire poortwachters van nu én, daarmee onlosmakelijk verbonden, in de toe-eigening van zijn schrijverschap door rechtse en extreemrechtse Vlaams-nationalisten. Met name de politieke recuperatie door deze nationalisten pakt extra nadelig uit vanwege…

Het slechte geweten van Vlaanderen. Aflevering 9: Eigen volk eerst? – Bevindingen
door Kevin Absillis | Feuilleton over het racisme van Hendrik Conscience (1812-1883)

In 1992 suggereerde Lode Wils in Van Clovis tot Happart losweg dat Hendrik Conscience mee aan de basis lag van de ‘vreemdelingenfobie’ van het Vlaams Blok. Alsof de negentiende-eeuwse schrijver de Vlaming een vreemdelingenallergie had aangekweekt die op 24 november 1991 tot een pijnlijke uitbarsting was gekomen in Vlaamse stemhokjes. Op die bewuste dag, geboekstaafd…

Het slechte geweten van Vlaanderen. Aflevering 8: Italianen te Antwerpen – Over Simon Turchi (1859)
door Kevin Absillis | Feuilleton over het racisme van Hendrik Conscience (1812-1883)

Simon Turchi of de Italianen te Antwerpen (1859) speelt zich in af in het zestiende-eeuwse Antwerpen, waar zich op dat ogenblik – de titel geeft het al weg – massaal Italianen komen vestigen. Ook andere buitenlanders trouwens. We schrijven 1550 en dus nog wel enkele jaren voordat religieuze twisten de lokale economie zouden ontwrichten. Na…

Tekenen des tijds 2: De jeugdserie ‘De Kat’ als graadmeter van het milieubewustzijn in de vroege jaren zeventig
door Geert Buelens

Het was de term ‘ecoterrorist’ die mijn aandacht trok. De Kat, mijn lievelingsserie uit de jaren zeventig, uitgezonden door de zeker toen nog erg gezagsgetrouwe Vlaamse openbare omroep, ging over een ecoterrorist? De anonieme, zich als The Belgian Bear identificerende auteur van de introtekst bij de reeks op de Internet Movie Database zegt er meteen bij dat…

Het slechte geweten van Vlaanderen. Aflevering 7: “In het vrye Gent zyn alle menschen broeders” – Over Jacob van Artevelde (1849)
door Kevin Absillis | Feuilleton over het racisme van Hendrik Conscience (1812-1883)

Jacob van Artevelde is de tweede grote roman waarin Conscience inzoomt op de ‘welvarende Vlaamse steden uit de middeleeuwen’. De Antwerpse uitgever Buschmann goot de meer dan zevenhonderd bladzijden in drie fraaie boekdelen met als extraatje een uitvouwbare kaart van het oude Gent. In de roman maakt de lezer kennis met het op historische bronnen…