De Leeuw van Vlaenderen, het kan kennelijk nooit genoeg herhaald worden, is een lofzang op de stedelijke burgerelite die zich in de veertiende eeuw aan het losmaken was van feodale beperkingen.[1] Van deze emancipatie zijn Jan Breydel (the muscles) en Pieter Deconinck (the brains) de belichaming. De titel van de roman is dan ook een…
Hendrik Conscience is na zijn dood dus verwikkeld geraakt in een botte ideeënstrijd, die vandaag een schaduw over zijn oeuvre werpt. Dat oeuvre staat in intellectuele kringen bekend als grondig fout en het hoofdbestanddeel van het probleem heet afwisselend rassenhaat, racisme, xenofobie of vreemdelingenfobie. Veel nauwkeuriger worden de aantijgingen zelden geformuleerd, en definities van deze…
De interventies van de Van Nu en Straks-ers hebben het vel van Conscience niet kunnen redden. De man die zijn volk leerde lezen werd vanaf de jaren 1920 verder ingelijfd door dat deel van de Vlaamse beweging dat zich zou verliezen in essentialistische illusies rond volk, manhaftigheid, ongerepte tradities en, daarmee almaar onlosmakelijker verbonden, raszuiverheid.…
De bovenstaande reconstructie lokt de vraag uit waar en wanneer met de thans zo vanzelfsprekende associatie tussen Conscience en racisme een begin werd gemaakt. Welnu, de vroegste sporen ervan zijn aan te treffen nauwelijks enkele jaren na de dood van de schrijver. Een voorbeeld bevat de rubriek ‘Tap in, tap uit’ die Jules De Bleye…
Doodgeknuffeld door rechtse krachten en verketterd door intellectuelen en kunstenaars: ziedaar het lot van Hendrik Conscience in Vlaanderen. Meer dan tweehonderd jaar na zijn geboorte is de schrijver, ooit uitbundiger gevierd dan de Rode Duivels vandaag, verveld tot een symbool in een aanslepende cultuuroorlog. Intussen durft geen weldenkend mens zijn boeken nog open te slaan…
Toen het afgelopen voorjaar de keukentafel plotseling het klaslokaal werd, ontstonden er levendige discussies over het doel van onderwijs en de rol van de school in de samenleving. Met het sluiten van de scholen merkten veel kinderen en ouders, die zich thuis opeens als leerling en leraar moesten gedragen, dat ‘het eigene’ van de school…
Nadat wekenlang Black Lives Matter-optochten door wereldsteden trokken en in België voor de zoveelste keer een debat woedde over de standbeelden van Leopold II, werd op 30 juni de zestigste verjaardag gevierd van de onafhankelijkheid van Congo. Al is ‘gevierd’ allicht een te groot woord; na de betwiste verkiezingen van 30 december 2018 lijkt onder…
Dag 5: Oostwaarts, noordwaarts, westwaarts, zuidwaarts De laatste dag van onze reis is alweer aangebroken! Vandaag blijven we in Brabant, maar we gaan wel wat naar het oosten. Vergeet niet voor de zekerheid je jodiumtabletten in te nemen, want we zullen aanwezig zijn bij een actie in Eindhoven, onder de rook van de Molse…
Dag 4: Demonstratie hier, demonstratie daar We zijn in Groesbeek, enkele dagen voor 31 mei 1978. De gemeenteraadsverkiezingen staan weer voor de deur en in aanloop daarnaartoe zijn in het jongerencentrum Maddogs verschillende avonden georganiseerd om de bevolking voor te lichten en politiek bewust te maken. Als afsluiter van de reeks vindt er nu een…